Je staat voor het schap in de supermarkt en probeert tandpasta te kiezen, maar de tientallen opties laten je alleen maar versteld staan.
Dit bekende gevoel van ongemak is een direct gevolg van de paradox van overmatige keuze, meldt .
Psychologen hebben ontdekt dat na een bepaalde grens, het vergroten van het aantal alternatieven onze tevredenheid niet vergroot, maar drastisch vermindert. We zitten in een val waarin elke nieuwe optie de vrijheid niet vergroot, maar het besluitvormingsproces alleen maar ingewikkelder maakt.
TUT Nieuws
Onze hersenen zijn evolutionair niet aangepast om zoveel informatie tegelijk te verwerken. Het overbelast zichzelf als het alle parameters probeert te vergelijken, wat leidt tot cognitieve overbelasting en emotionele uitputting.
Het resultaat is een toestand die analyseverlamming wordt genoemd, wanneer we verstrikt raken in het eindeloos afwegen van voors en tegens. Dit weerhoudt ons ervan een definitieve keuze te maken en tot actie over te gaan.
De angst om een suboptimale beslissing te nemen wordt een belangrijke rem in dit proces. We worden bang om in de toekomst spijt te krijgen van onze keuze, wat ernstige angst creëert.
Het gevolg is dat we de beslissing voor onbepaalde tijd uitstellen of met grote innerlijke spanning nemen. Zelfs nadat we een keuze hebben gemaakt, worden we nog steeds achtervolgd door de gedachte dat er ergens een betere optie was die we over het hoofd hebben gezien.
Dit gevoel van gemiste kansen vermindert de tevredenheid met het eindresultaat aanzienlijk, zelfs als onze keuze objectief gezien een goede was. We concentreren ons op de hypothetische pluspunten van de afgewezen alternatieven in plaats van op de voordelen van de gekozen optie.
Om deze vicieuze cirkel te doorbreken, begin je met het duidelijk definiëren van je basiscriteria voordat je begint met kiezen. Beslis bijvoorbeeld van tevoren welke eigenschappen van het product voor jou cruciaal zijn en welke secundair.
Beperk het keuzeveld voor jezelf kunstmatig, bijvoorbeeld door alleen de eerste drie tot vijf geschikte opties te overwegen. Deze methode kan de cognitieve belasting aanzienlijk verminderen en het proces versnellen zonder aan kwaliteit in te boeten.
Accepteer dat er geen perfecte oplossing is, en in plaats van op zoek te gaan naar het maximale, richt je je op het criterium “goed genoeg”. Oefen het nemen van beslissingen in korte tijdsbestekken om te voorkomen dat je verzandt in eindeloos overleg.
Onthoud dat verspilde tijd en zenuwen ook een waardevolle bron zijn die niet teruggegeven kan worden. Door bewustzijn en tevredenheid over je keuzes te ontwikkelen, zul je geleidelijk de greep van de paradox van overkeuze loslaten en weer controle krijgen over je beslissingen.
Lees ook
- Waarom we dingen kwijtraken in het niets: hoe het fenomeen “onoplettendheid” werkt
- Waarom we namen meteen vergeten nadat we iemand hebben ontmoet: hoe het fenomeen “gehoord of geleerd” werkt
